Lốc xoáy – Nguồn gốc hình thành và đặc điểm đặc trưng

Mặc dù thời gian diễn ra lốc xoáy vô cùng nhanh và ở một không gian hẹp thế nhưng hiện tượng này lại để lại thiệt hại nặng nề cho người và của. Vậy hiện tượng này xảy ra do đâu và cách phòng tránh như thế nào. Bài viết sau đây sẽ bật mí cho bạn những thông tin hữu ích nhất.

Tìm hiểu về lốc xoáy

Lốc xoáy được phát triển do một cơn dông rất mạnh nên nếu có ổ dông mạnh sẽ có khả năng gây nên tình trạng này. Hoặc hiện tượng này cũng sinh ra từ một dải giật mạnh hay một cơn bão nào đó tạo nên. Tuy nhiên, hiện tượng này cũng ít khi xảy ra trong đời sống hằng ngày.

Theo nghiên cứu chỉ ra rằng, không khí ở lớp bên trong lạnh đè lên không khí bên dưới nóng sẽ cưỡng bức và tạo nên một luồng chuyển động mạnh. Tuy nhiên nếu lốc xoáy mặt nước sẽ không có sự khác biệt về nhiệt độ giữa những lớp khí.

Lốc xoáy một hiện tượng hình thành từ những cơn giông có tốc độ mạnh
Lốc xoáy một hiện tượng hình thành từ những cơn giông có tốc độ mạnh

Nguồn gốc hình thành nên lốc xoáy

Lốc xoáy hay còn có tên gọi khác là vòi rồng có hình dạng ống hút, hình phễu. Thông thường vòi rồng sẽ có nguồn gốc từ một đám giông có mây tích điện. Đám mây đó có thể tồn tại ở nhiều giờ, xoáy tròn và thường có đường kính từ mười đến mười sáu kilomet. Đám mây này di chuyển hàng trăm dặm với tốc độ cực nhanh và sinh ra ống hút khổng lồ.

Để tạo nên đám mây tích điện này thường là nơi có khí hậu luồng khí lạnh từ trên xuống và luồng khí nóng đi từ dưới lên. Xuất hiện trong sự tương tác của gió và cơn giông có chiều lên trên. Sự tương tác này bắt đầu từ tầng khí nóng ở dưới đi lên và xoay tròn ở không trung.

Sau đó, sự phát triển của dòng khí lạnh khi di chuyển theo hướng xuống mặt đất. Vận tốc của dòng khí này được đo với tốc độ 160km/giờ.

Những điểm nổi bật của lốc xoáy

Đường kính của lốc xoáy sẽ thường có sự biến đổi thường từ vài chục mét cho tới hàng km. Nhưng đa phần sẽ là những vòi rồng có đường kính dưới năm mươi mét. Hiện tượng này có thể gây nên thiệt hại về nhiều thứ kể cả những ngôi nhà kiên cố. Do đó, vòi rồng được đánh giá là một trong những hiện tượng đặc biệt nguy hiểm.

Màu sắc lốc xoáy

Nhận dạng lốc xoáy vô cùng đơn giản, thường là có màu trắng hoặc màu đen cũng tùy vào những vật mà nó cuốn theo. Khi hiện tượng này xuất hiện ngoài biển hình thành những vòi rồng sẽ hút bụi nước lên cao tạo nên những cây nước nặng hàng chục tấn. Và thông thường người ta sẽ gọi vòi rồng nước chính là vòi rồng trên biển.

Thời gian lốc xoáy

Thời gian của vòi rồng đang gây sự tò mò với nhiều người. Thông thường một  vòi rồng sẽ kéo dài chưa tới mười phút, trong lịch sử có nhiều đợt hình thành vòi rồng được ghi nhận. Điển hình tại Bang Oklahoma đã có một cơn lốc xoáy kéo dài tới 40 phút đã cuốn đi biết bao nhiêu tài sản cùng với sinh mạng của nhiều người. Nước Mỹ là cái nôi của những cơn lốc nguy hiểm và trở thành mối đe dọa ám ảnh với họ.

Lốc xoáy thường có màu đen, âm thanh rùng rú dễ dàng nhận ra
Lốc xoáy thường có màu đen, âm thanh rùng rú dễ dàng nhận ra

Âm thanh vòi rồng

Âm thanh của loại vòi rồng này sẽ tùy vào việc là tấn công và cuốn theo thứ gì đó với quy mô và tốc độ ra sao. Thông thường khi có vòi rồng sẽ nghe được tiếng đùng đùng liên tục và giống như đang có một con tàu hoả kéo đến. Có những lúc âm thanh vô cùng lớn như một tiếc thác đổ hoặc tiếng chạy ô tô với tốc độ kinh hoàng.

Những cấp độ của lốc xoáy

Vòi rồng tùy vào từng quy mô và cường độ mà phân thành nhiều cấp độ khác nhau. Do đó, mức độ thiệt hại của vòi rồng cũng được phân theo từng cấp, cụ thể:

F0: Lốc xoáy có cường độ yếu, tốc độ gió chỉ khoảng 64 – 116km/h, chỉ gây ra thiệt hại nhẹ như bẻ gãy cành cây, cần ăng-ten,…

  • F1: Đây là một dạng vòi rồng có cường độ trung bình và tốc độ chỉ khoảng từ 117 đến 180km/h và có thể giật tung những mái nhà hoặc bẻ gãy những cột đèn đường hoặc có thể làm lật xe,
  • F2: Đây là một loại lốc xoáy có thể gây nên những thiệt hại lớn, bởi tốc độ gió của nó rơi vào 181 cho đến 253 km/h, thiệt hại gây nên như lật mái nhà, gây đổ tường, nhấc bổng xe ô tô và có thể bật tung những gốc cây to,….
  • F3: Đây là một dạng vòi rồng có cường độ lớn, gây nên các tác hại nghiêm trọng, tốc độ của nó thường là từ 254-332km/h, các mái nhà bị lật, bật những gốc cây, hoặc những chiếc xe ô tô bị nhấc khỏi mặt đất.
  • F4: Loại vòi rồng này sẽ có tốc độ kinh hoàng từ 333km đến 418km/giờ và dễ dàng phá huỷ những ngôi nhà kiên cố hoặc ô tô bị cuốn đi.
  • F5: Đây là loại vòi rồng nguy hiểm nhất với tốc độ lớn nhất từ 419 đến 512hm/giờ, loại vòi rồng này sẽ huỷ diệt toàn bộ người và tài sản, nhà của tất cả cây cối mang đến thảm họa lớn cho con người.

Lốc xoáy thường có nhiều cấp độ khác nhau
Lốc xoáy thường có nhiều cấp độ khác nhau

Cần làm gì khi chuẩn bị có lốc xoáy?

Lốc xoáy sẽ gây thiệt hại đối với tài sản, của cải, vật chất và tính mạng của con người. Chính vì thế, khi chuẩn bị có dấu hiệu vòi rồng mọi người cần nêu cao cảnh giác và thực hiện một số biện pháp dưới đây:

Theo dõi dự báo thời tiết

Nếu trong những ngày có khí hậu thay đổi, bạn sẽ phải thường xuyên theo dõi dự báo thời tiết để từ đó có những biện pháp đề phòng. Đặc biệt là với những ngư dân trên biển hoặc những nơi thường có lốc xoáy như miền núi. Hạn chế ra đường và có những giải pháp bảo vệ tài sản.

Cần chuẩn bị những đồ dùng cần thiết

Nếu bạn thuộc những nơi hay có mưa rào, lũ lụt hoặc lốc xoáy cần phải chuẩn bị đầy đủ các vật dụng cần thiết chẳng hạn như đèn pin, túi cứu thương, mì tôm, quần áo,… Sẵn sàng cho việc lánh xa vòi rồng đến một nơi an toàn như hầm tránh bão,… 

Tìm nơi trú ẩn

Nếu như bạn đang trên đường di chuyển, hãy xuống xe và tìm cho mình một nơi an toàn để trú ẩn. Không nên tiếp tục di chuyển bởi nguy cơ cao bạn sẽ bị lốc xoáy cuốn trôi theo cả người và xe.

Những lốc xoáy đi vào lịch sử nhân loại 

Trong lịch sử nhân loại đã từng có rất nhiều vòi rồng xuất hiện kinh hoàng đã cướp đi những sinh mạng và tài sản. Điển hình là một số vòi rồng tiêu biểu sau đây:

  • Ngày 18/31925 tại đất nước Mỹ đã xảy ra một cơn lốc xoáy kinh hoàng với tốc độ hơn 400 km/giờ và xuất hiện cùng là những cơn vòi rồng tiếp theo cướp đi 740 sinh mạng, 2027 người bị thương và còn vô số các công trình, tài sản bị phá hoại.
  • Ngày 6/5/1840 cũng tại Mỹ đa xảy ra lốc xoáy làm cho 317 người chết và mất tích và 109 người bị thương cùng với hàng loạt tài sản, nhà ở, xe cộ bị phá huỷ.
  • Ngày 3/4/1974 tại Hoa Kỳ tiếp tục là đất nước hứng chịu những cơn lốc xoáy nguy hiểm khiến cho 315 ngời dân bang Ohio đã tử vong.
  • Ngày 27/5/1896, cũng ở Mỹ, vòi rồng đã làm 225 người chết và 100 người khác bị thương nặng chưa tính tới những tài sản cũng như vật chất nhà của bị cuốn trôi.

Trong lịch sử đã có những cơn lốc kinh hoàng gây thiệt hại nặng nề
Trong lịch sử đã có những cơn lốc kinh hoàng gây thiệt hại nặng nề

Có thể bạn quan tâm:

Hy vọng thông tin bài viết đã chia sẻ tới bạn về hiện tượng tự nhiên lốc xoáy. Những tác hại và cách phòng tránh an toàn khi có nguy cơ xảy ra vòi rồng. Mong rằng bạn sẽ chủ động phòng tránh những thiên tai này xảy ra và có thêm nhiều kiến thức hữu ích về thiên văn.

Bài viết gần đây